Plaesazere
Uitgangspunten
We hebben er voor gekozen om onze uitgangspunten generiek te maken. Met andere
woorden dat iedere organisatie ongeacht eventueel gehanteerde eigen methodieken
onze materialen kan gebruiken. Onze methodiek gaat uit van PleSaZeRe (Plezier,
Samenspelen, Zelfstandig en Reflectie.)
Plezier
Dit lijkt een eenvoudig uitgangspunt. Vanzelfsprekend moet het om plezier gaan.
Echter, is ieder kind in staat plezier te hebben? Is de activiteit niet
te moeilijk of te eenvoudig. Is er voldoende uitdaging of is het te
spannend. Maar ook, heeft het ene kind plezier omdat het een ander kan pesten?
De Sportkanjertrainer is in staat om plezier te “bewaken”. Activiteiten
op maat, met mogelijkheden om te differentiëren. En aandacht voor de
onderlinge verhoudingen in de groep.
Samenspelen
Het gaat binnen dit uitgangspunt niet zozeer dat kinderen samen een activiteit
doen. Het gaat om de invulling ervan. Samenspelen gaat uit van bewuste
interactie tussen de deelnemers om samen het maximale eruit te halen. Dat
kan zijn op het niveau van competitie (beide willen winnen), van spel
(samen opgang houden van de activiteit) of sparren (elkaar prikkelen om
individuele grenzen te
zoeken).
Zelfstandig
We streven ernaar dat kinderen zelfstandig een beweegsituatie kunnen opzetten
en in stand kunnen houden. Dat vraagt vaardigheid om de activiteit te
“modelleren” naar de gemeenschappelijke wensen en mogelijkheden. Dat
vraagt naast “technische” kennis (afmetingen, regels en aantallen) ook
sociaal-emotionele kennis. (Hoe wil ik het spel beleven en hoe wil de ander
dat?). In plaats van zelfstandig gebruiken we daarom ook de term
“zelfreguleren”.
Reflectie
Om sport, spel en bewegen ook optimaal te gebruiken voor de ontwikkeling van
sociale vaardigheden zetten we sterk in op het vermogen om te reflecteren
op eigen gedrag en dat van een ander. We weten dat met name “prosociaal
gedrag”( gedrag dat niet alleen gericht is op het eigen welzijn, maar ook
op dat van anderen) wordt gestimuleerd en ontwikkeld door reflectie. Om
kinderen te helpen om te reflecteren op gedrag tijdens sport, spel en bewegen
zijn duidelijk hulpmiddelen (instrumenten) gewenst.
Instrumenten
Om PleSaZeRe te realiseren is het gewenst om met duidelijke instrumenten te
werken zodat kinderen nog meer kunnen genieten van sport, spel en
bewegen. Het instituut voor kanjertrainingen werkt met een methode die
uitgaat van 4 typen gedrag. Zet zetten petjes, kleuren en typetjes
daarvoor in. Een prachtig systeem dat op bijna 2.000 basisscholen
succesvol is geïmplementeerd. Het PleSaZeRe systeem werkt niet met de
materialen van de kanjertraining maar heeft eigen materialen ontwikkeld
die werken volgens dezelfde filosofie.
Smileysysteem
Het smileysysteem gaat uit van 4
gekleurde smileys. Iedere smiley is er in 2 “uitvoeringen”. Een positieve en
een negatieve versie. Ieder kleur staat voor een specifiek (dominant) type
gedrag. Het gedrag dat het zogenaamde voorkeursgedrag is van een kind. Dit
gedrag zal vooral in sport, spel en bewegen prominent zijn. We stimuleren
kinderen te blijven aansluiten bij het voorkeursgedrag en daar zoveel mogelijk
positief uiting aan te geven. We vertelen kinderen dat teveel van het goede kan
leiden tot de negatieve kant van dat gedrag. Dan wordt het vervelend en
ongewenst (voor het kind en zijn omgeving). We geven dan aan dat in bepaalde
situaties het beter is ander (positief) gedrag te vertonen. De kleur van de
smiley verandert daarmee!
(Het smileysysteem is mede
gebaseerd op de uitgangspunten van de kernkwadranten van Ofman. Daar wordt
gesproken over kernkwaliteit, valkuil, allergie en uitdagingen.)
Rollen
in de sport
Om reflecteren en
zelfstandigheid te stimuleren werken we binnen PleSaZeRe nadrukkelijk met
rollen binnen sport, spel en bewegen. Rollen is niet hetzelfde als functies. We
spreken over functies als we het hebben over tikkers versus lopers, aanvaller,
verdediger, slagman, vanger etc. Rollen onderscheiden we tegenover of naast de
“basisrol” van speler. We werken met helper, scheidsrechter, supporter,
reporter en trainer/coach. Hier zit een logische opbouw in en de rol loopt op
in complexiteit. We weten dat het voor kinderen makkelijker is om te
reflecteren vanuit een rol.
Feedbackschema
Feedback geven is niet hetzelfde
als kritiek hebben. Kinderen zijn niet altijd in staat om passend te reageren
op situaties om hen heen (dat geldt ook vaak voor begeleiders!). We hanteren
een schema wat duidelijk maakt wat de gewenste manieren van feedback geven
zijn. Uitgaande van een positief of negatief resultaat binnen en sport, spel of
beweegactiviteit kan er op 4 manieren gereageerd worden. Iets gaat niet goed
(negatief resultaat) en je reageert met positieve feedback, dan geef je een
TIP.
Geef
je negatieve feedback dan geef je een TRAP. Iets gaat goed (positief resultaat)
en je reageert met positieve feedback, dan geef je een PLUIM. Reageer je
negatief op een positief resultaat dan geef je een FLUIM (in “straattermen” zou
je zeggen je spuugt iemand in zijn gezicht). Waar begeleiders zich nog wel eens
schuldig aan maken is dat ze niet reageren op wat er gebeurt. Er is dan sprake
van een MISSER (goed resultaat niet opgemerkt) of een SISSER (slecht resultaat
niet
opgemerkt)
Aan de slag met….
We zijn van mening dat wanneer een sport, spel of beweegactiviteit voldoet aan
PleSaZeRe het een “Kanjer in de sport” activiteit is. De stichting Sportkanjers
ontwikkelt, schoolt, adviseert en werkt samen om het PleSaZeRe principe
verder te implementeren.